Yaşam boyu sağlıklı bir beslenmeye sahip olmak, her türlü yetersiz beslenmenin sonuçları ile karşı karşıya kalmanın yanında  yanı sıra bir dizi bulaşıcı olmayan hastalığıda önlemeye yardımcı olur. Bununla birlikte, artan işlenmiş gıda üretimi, hızlı kentleşme ve değişen yaşam tarzları, beslenme düzenlerinde bir değişime yol açmıştır. İnsanlar artık enerji, yağ, serbest şeker ve tuz/sodyum içeriği yüksek gıdaları daha fazla tüketiyor ve birçok insan yeterli meyve, sebze ve kepekli tahıllar gibi diğer diyet liflerini çok az tüketmektedir. 

 

Çeşitlendirilmiş, dengeli ve sağlıklı bir beslenmenin yapısı, bireysel özelliklere (örneğin yaş, cinsiyet, yaşam tarzı ve fiziksel aktivite derecesi), kültürel bağlama, yerel olarak mevcut gıdalara ve beslenme  geleneklerine bağlı olarak değişecektir. Bununla birlikte, sağlıklı bir beslenmeyi neyin oluşturduğunun temel ilkeleri aynı kalır.

 

Yetişkinler için sağlıklı bir beslenme şunları içerir:

 

• Meyve, sebze, baklagiller (örn. mercimek ve fasulye), sert kabuklu yemişlerden ve tam tahıllardan (örn. işlenmemiş mısır, darı, yulaf, buğday ve kahverengi pirinç) oluşmalıdır.

• Patates, tatlı patates, manyok ve diğer nişastalı kökler hariç, günde en az 400 g (yani beş porsiyon) meyve ve sebze.

• Sağlıklı vücut ağırlığına sahip bir kişi için (günde yaklaşık 2000 kalori tüketiminde)  50 g (yaklaşık 12 çay kaşığı) serbest şekerlerden oluşmalıdır. Serbest şekerler, bal, şurup, meyve suları ve meyve suyu konsantrelerinde doğal olarak bulunan şekerlerin yanı sıra üretici veya tüketici tarafından yiyecek veya içeceklere eklenen tüm şekerlerdir.

• Toplam enerji alımının %30'dan azı yağlardan olmalıdır. Doymamış yağlar (balık, avokado ve kabuklu yemişlerde ve ayçiçeği, soya fasulyesi, kanola ve zeytinyağında bulunur) doymuş yağlara (yağlı et, tereyağı, hurma ve hindistancevizi yağı, krema, peynir, ghee ve domuz yağında bulunur) ve trans yağlar yerine tercih edilmelidir. Endüstriyel olarak üretilmiş trans yağlar fırınlanmış ve kızartılmış gıdalarda hem de dondurulmuş pizza, turta, kurabiye, bisküvi, gofret ve yemeklik yağlar ve ezmeler gibi önceden paketlenmiş atıştırmalıklar ve gıdalarda bulunur.  Doymuş yağların alımının toplam enerji alımının %10'unun, trans yağların ise toplam enerji alımının %1'inin altına düşürülmesi önerilmektedir. Özellikle endüstriyel olarak üretilen trans yağlar sağlıklı bir diyetin parçası değildir ve bunlardan kaçınılmalıdır.

• Günde 5 g'dan az tuz (yaklaşık bir çay kaşığına eşdeğer) tüketilmeli ve kullanılan tuz iyotlu olmalıdır.

*Dünya Sağlık Örgütü'nün önerileridir.

​

Biz de beslenmeyi iki alt başlık altında incelemekteyiz. 

Beslenmenin Temelleri

Neyi Ne Kadar Yemeliyim?